Na nekih 150 km-a od Inđije nalazi se jedan od najvažnijih i danas najviše uređenih i istraženih antičkih lokaliteta na ovim prostorima, arheološki park Viminacijum (Kostolac).
Viminacium je arheološko nalazište u blizini Starog Kostolca, 12 km od Požarevca. Rimski vojni logor i grad nastao je u I i trajao do početka VII veka. Bio je jedan od najznačajnijih legijskih logora na Dunavu, a izvesno vreme i glavni grad rimske provincije Gornje Mezije (Moesie Superior), koja je obuhvatala najveći deo Srbije, severnu Makedoniju i deo severozapadne Bugarske.
Pod Hadrijanom stekao je status municipija, grada sa visokim stepenom autonomije koji podrazumeva i nezavisnu gradsku upravu a za vladavine Gordijana III
postaje kolonija rimskih građana i dobija pravo na kovanje lokalnog
novca. U okvirima rimske uprave bio je to najveći status koji jedan grad
može da dosegne. Ovde je 211. godine Septimije Sever proglasio carem svoga sina Karakalu.
Procenjuje se da je grad imao 48 hiljada stanovnika a u njemu su takođe boravile dve legije, legija IV Flavija i legija VII Klaudija.
Bio je sedište episkopa u 4. veku, a kasnije dobija status mitropolije. Prvi znani mitropolit Viminacijuma je mitropolit Amant, koji se pominje kao učesnik Sabora u Sardici (današnja Sofija) 343. godine. Nakon najezde varvara (Avara i Huna) pod vođstvom Atile grad je razoren 441. godine. Obnovljen je kao pogranično vojno utvrđenje 535. godine, za vreme vladavine cara Justinijana I (527-565.) kada i mitropolija u Vimiinacijumu. Se dolaskom Slovena na ostacima Viminacijuma nastaje naselje Braničevo.
Obimna arheološka istraživanja započeta su zbog izgradnje termoelektrane i površinskog kopa Drmno 1977. godine na prostoru nekropola, jugozapadno od kastruma. Istraživanja su dala izuzetno bogat i značajan arheološki materijal. Pronađene su zanatske radionice, u okvirima kojih su se nalazile peći za pečenje opeke a grad je takođe posedovao terme,
koje su bile glavno sastajalište Rimljana. U središtu termi bile su
prostorije za masažu. Iskopano je šest bazena, u kojima ponegde mogu da
se nazru oslikani zidovi sa cvetnim i životinjskm motivima. Kupatilo je
bilo parno a topao vazduh je cirkulisao između stubića i zagrevao opeku
ispod podnica dok je voda stizala sa izvora u slobodnom padu, akveduktom
istraženim u dužini od deset kilometara. Pronađene su i svetiljke koje
su služile za noćno kupanje.
Iskopan je Mauzolej, za koji se pretpostavlja da je grobnica cara Hostilijana sina cara Trajana Decija, koje je boravio u Viminacijumu tokom 251.
godine. Hostilijan je došao na presto posle tragične smrti njegovog oca
Trajana i brata Herenija. Ni Hostilijan nije dugo poživeo, umro je
verovatno od kuge a smatra se da je da je spaljen u Mauzoleju. Pronađeno
je više grobnica sa izuzetnim freskama. Dve od njih su oslikane
freskama i potiču iz doba paganstva, što se zaključuje po dekoraciji
florom i faunom živih boja, dok je treća grobnica ukrašena likom devojke
koja je pripadala višim društvenim slojevima, na šta upućuju pronađeni
delovi zlatnom bojom obrubljene haljine. Do sada je istraženo više oko
14.000 grobnica, a fresko-slikarstvo je uz nalaze grobnica pružalo značajne podatke o počecima hrišćanstva na ovim prostorima. Nalaz grobnica sa Nebeskim jahačem i Hristovim monogramom pružaju ideju kako se paganstvo preobražavalo u hrišćanstvo.
Otkrivena je Severna kapija utvrđenja a postojale su još tri, što
ukazuje na moćni sistem. Na celom prostoru nalazišta je pronađeno i
mnoštvo novčića a najviše ipak u grobnicama, u koje su umrli polagani sa
tri krčaga (za ulje, vino, vodu) i novčićem u ustima - da Haronu plate prevoz na onaj svet.
U 19. veku
još su se jasno nazirali obrisi naselja, široke ulice koje se seku pod
pravim uglom, trgovi, pozorišta, kupatila, vodovod i gradski bedemi.
Danas su ostali samo delovi. Mermerne skulpture, nadgrobne ploče i
sarkofazi, nakit i posuđe iz Viminacijuma čuvaju se u Narodnim muzejima u Beogradu i Požarevcu.
U Viminacijumu je 2012. godine otkrivena figurina ženskog božanstva stara oko 4000 godina. U pitanju je bliznakinja Kličevačkog idola otkrivenog 1881. godine. Godine 2013. je pronađen žrtvenik posvećen nimfama, a tokom 2014. pronašli su mermerne statue i zlatnu ogrlicu iz rimskog perioda. Početo je sa iskopavanjem rimskog vojnog logora 2017. godine.
Jedno od najznačajnijih otkrića na ovom lokalitetu je otkriće mamuta. Najznačajniji nalaz (iz 2009. godine) predstavlja mamut, očuvan u celosti, poznat kao
Vika. Skelet je pronađen svega 350 metara istočno od mauzoleja, a potiče
iz pleistocenskih naslaga, sa dubine od 27 metara (milion godina).
Zvanična prezentacija lokaliteta: http://viminacium.org.rs/arheoloski-park/
RTS Emisija o Viminacijumu: https://www.youtube.com/watch?v=jB3WB1eCSrg
Коментари
Постави коментар